Glüten nedir? Hangi besinlerde bulunur? Gluten içeren besinler ve içermeyen gıdalar hangileridir? Glüten bazı tahıllarda doğal olarak bulunan ve prolamin adıyla bilinen bir depo proteine verilen isimdir. Bu tahıllar genel itibariyle buğday, arpa, çavdar, gibi besinlerdir. Aynı zamanda glüten eklendiği besine yumuşaklık ve esneklik sağlar. Bu sebepten dolayı gıda endüstrisinde çok fazla tercih edilmektedir.
Ekmek, makarna, bulgur yapımı ve hamur işlerinde de sık sık tercih edilmektedir. Gıda sektörü dışında glütenin diş macunu ve tutkal gibi kıvamı olan maddelerin üretiminde de yer aldığı bilinmektedir. Üstelik glüten ile birlikte karbonhidratların çok tüketilmesi de birçok hastalığı tetiklemektedir.
Aslında glütensiz beslenme çölyak hastalığı olarak bilinen bu hastalıktan dolayı ortaya çıkan ve günümüzde de oldukça popüler olmaya başlayan bir beslenme çeşididir. Çölyak hastalığı, glüten içeren arpa, buğday gibi tahılların vücutta emilememesinden kaynaklı bir iltihap süreci başlatır. Bu hastalığa sahip insanlar glutenli besinler yedikleri takdirde vücutlarında kızarıklık, kabarma, eklem problemi, kemik ağrısı gibi şikayetleri başlamaktadır.
Glütensiz diyet olarak da bilinen bu beslenme çeşidi tam anlamıyla kilo verme amacı taşımadan daha çok tedavi yöntemi olarak kullanılır. Şişkinlik, ishal gibi bazı sağlık sorunlarının giderilmesine yardımcı olmaktadır. Bu beslenme çeşidinin ortaya çıkmasındaki diğer hastalık glüten alerjisi olarak bilinmektedir.
Glüten alerjisi olan bireylerde çölyak hastalığında olan belirtilere benzer sorunlar ortaya çıkar. Vücut deride, sindirim sisteminde veya solunum sisteminde tepkiler göstermeye başlar. Deride olan tepkiler ürtiker olarak adlandırılan kaşıntı, deri dökülmesi gibi nedenlerdir. Sindirim sisteminde ise durum kusma, ishal gibi şikayetlerden oluşmaktadır. Bronşit, alerjik astım gibi hastalıklar solunum sistemi tepkileri içerisinde yer almaktadır.
Uzak durulması gereken besinler arasında genellikle herkesin bildikleri dışında hazır çorbalar, hazır satılan bulyonlar, kahvaltılık gevrekler, bulgur ve noodle da yer almaktadır. Aynı zamanda glütensiz beslenme yapmak isteyen kişinin çoğunlukla nohut, kuru fasulye, meyve ve sebze tüketmesi gerekir. Bununla birlikte süt, yoğurt, peynir, tavuk gibi gıdaları da tüketmesi gerekmektedir. Fakat glütensiz diyetlerde protein alımı daha az ve doymuş yağ asidi alımı daha fazla olmaktadır. Bu sebeple kilo aldırmaya da neden olabilmektedir.
Glütensiz besin tüketen kişilerde vücut için yararlı olan demir, folik asit, A ve D vitamini, kalsiyum, magnezyum, niasin, tiamin, ribofilavin vitaminleri glütenli besin tüketen kişilere oranla daha az alınmaktadır. Bu vitaminlerin yeterli olmamasından dolayı da homeostasi oluşur. Yani vücudun iç dengesi tam olarak sağlanamaz. Bu da daha kötü sonuçlar doğmasına neden olur.
Bizi, Twitter‘da da takip edin!